สำรวจน.ศ.ข้ามเพศกัมพูชา แห่ ′ลาออก′..เพราะถูกครูดูหมิ่น

คอลัมน์ รู้แล้วบ่อต่อ นสพ.มติชนรายวัน

โดย สิงห์ สุนทรชญา

นักศึกษา 3 จาก 5 คนในกัมพูชา เปิดเผยว่า พวกเขาถูกครูดูหมิ่นระหว่างอยู่ที่โรงเรียน ขณะที่หลายคนถูกทรมาน และต้องลาออกจากโรงเรียน เนื่องจากความผิดแปลกทางรสนิยมรักร่วมเพศ

ข้อมูลครั้งนี้ ศูนย์สิทธิมนุษยชนกลุ่มคนรักร่วมเพศในกัมพูชาเป็นผู้เปิดเผย โดยสำรวจความเห็นจากกลุ่มรักร่วมเพศ เช่น เลสเบี้ยน เกย์ และเสือไบ จำนวน 245 คน อายุระหว่าง 15-72 ปีทั่วประเทศ พบว่าร้อยละ 63 ถูกระรานหรือดูหมิ่นระหว่างเรียนหนังสือ ร้อยละ 42 เผชิญกับการดูหมิ่นทางเพศเป็นประจำทุกวัน และร้อยละ 17 ระบุว่าครูของตนเองเป็นผู้กระทำการระรานในครั้งนี้

นักศึกษาข้ามเพศที่แต่งตัวเป็นผู้หญิงให้สัมภาษณ์ว่า "กังวลใจเกี่ยวกับคำพูดที่ไม่เหมาะสมของครู เพราะครูชอบพูดว่าตนแตกต่างจากคนอื่นในชั้นเรียนอย่างสิ้นเชิง และว่าตนไม่ใช่ผู้ชาย และกรุณาทำตัวให้เป็นผู้หญิงอย่างแท้จริงด้วย"

ขณะที่นักศึกษาข้ามเพศวัย 19 ปี อีกคนไม่ขอเปิดเผยชื่อใน จ.กำปงชนัง ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของกรุงพนมเปญ เปิดเผยกับกลุ่มนักวิจัยว่า ตัวเองเป็นนักศึกษาประพฤติตัวดี แต่บ่อยครั้งถูกอาจารย์ลงโทษอย่างไม่เป็นธรรม

"ครูชอบดุด่าและว่าอยู่เป็นประจำ ในฐานะเป็นกลุ่มคนข้ามเพศ รู้สึกไม่สบายใจเป็นอย่างยิ่งเวลาอยู่ในโรงเรียน ยกเว้นกลุ่มเพื่อนเท่านั้นที่เข้าใจ" นักศึกษาคนดังกล่าวระบุ

การสำรวจข้อมูลจากคนกลุ่มรักร่วมเพศใน 25 จังหวัดของกัมพูชามุ่งเน้นประเด็นปัญหาเรื่องคำพูดที่ดูหมิ่น การขับออกจากสังคม ความรุนแรง และการข่มขู่ทางเพศ ขณะข้อมูลบางส่วนระบุว่า การปฏิบัติอย่างไม่เท่าเทียมทางเพศ ส่งผลให้นักศึกษาบางคนถึงกับลาออกจากโรงเรียน และมีร้อยละ 13 ของคนที่เรียนหนังสือไม่จบระบุว่าเคยถูกครูดูหมิ่นเรื่องรสนิยมทางเพศเช่นกัน

ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญหลายคนแสดงความเห็นว่า แม้กิจกรรมของกลุ่มคนรักร่วมเพศจะไม่ได้เป็นเรื่องผิดกฎหมาย และมีแรงต่อต้านเพียงเล็กน้อยในประเทศกัมพูชา แต่พวกกลุ่มคนเหล่านี้ก็ยังไม่มีกฎหมายหรือนโยบายที่ดีคุ้มครองอย่างเพียงพอ

อนึ่ง การสำรวจข้อมูลของกลุ่มสิทธิมนุษยชนรักร่วมเพศครั้งนี้ สำรวจข้อมูลของกลุ่มคนที่กล้าเปิดเผยรสนิยมทางเพศเท่านั้น ไม่รวมถึงกลุ่มรักร่วมเพศที่ไม่กล้าเปิดเผย